Stałe (define, const)

Zastosowanie słowa kluczowego const

Po zanurzeniu się w świat definicji funkcji i różnorodnych stałych, przychodzi czas na rozważenie, jak const może wkomponować się w nasz programistyczny styl życia. Dlaczego zatem warto sięgnąć po to słowo kluczowe i co takiego ma do zaoferowania?
Różnice te będą kluczowe dla każdego, kto pragnie uniknąć pułapek typowych dla define(). Zacznijmy jednak od podstaw.

const to przydatne narzędzie do definiowania stałych w PHP, które cechują się kilkoma interesującymi właściwościami. Jak zapewne wiesz, stałe to zmienne o wartości niezmiennej przez cały życie programu.
Przykładowo, wartość piestrałki rocznej, ceny usług, czy chociażby symboliczna nazwa naszego produktu - tutaj właśnie const sprawdza się idealnie.

W przeciwieństwie do funkcji define(), która może być stosowana zarówno w ramach skryptów proceduralnych, jak i w obiektach,
const jest zarezerwowana wyłącznie dla kontekstu klas.
Tak więc, jeżeli mieliście ochotę zadeklarować pewną stałą w pliku, którego kod mocno polega na obiektach i klasach, const będzie idealnym kandydatem!

Przykład użycia const może wyglądać następująco:

// Defining a constant within a class
class MyClass {
    const MY_CONSTANT = 'Hello, World!';
}

// Accessing the constant
echo MyClass::MY_CONSTANT; // Outputs: Hello, World!

Jak widać, stałe zdefiniowane w ten sposób są dostępne za pomocą operatora zakresie,
a ich nazwy są konwencjonalnie pisane wielkimi literami.
To jeden z etapów, na którym const przewyższa define(), które w brak tego ograniczenia.
Co więcej, używanie const poprawia czytelność kodu - z miejsca rozumiemy, że określona wartość nie ma zamiaru się zmieniać.

Możemy zadać sobie pytanie - czy są jakieś ograniczenia dotyczące typów, które możemy używać przy definiowaniu stałych za pomocą const?
Otóż, tak! Możemy zdefiniować stałe jedynie dla typu prostego,
co oznacza, że const nie obsługuje tablic ani obiektów.
To pewnego rodzaju bariera, która może nieco przytłoczyć niektórych programistów,
dlatego warto przemyśleć, kiedy sądzimy, że const będzie odpowiednią opcją dla naszych potrzeb.

Również zapamiętajmy, że nie możemy używać const do definiowania stałych globalnych. Może być to denerwujące, 
jeśli przyzwyczailiśmy się do pracy w sposób zaskakująco elastyczny za pomocą define().
Dlatego osoby przywykłe do programowania w PHP powinny mieć alternatywę const z tyłu głowy,
gdyż to idealny sposób na dobre zarządzanie swoimi danymi i ich wartościami w otoczeniu obiektowym.

Warto również przypomnieć, że stałe zdefiniowane za pomocą const nie można edytować,
co oznacza, że każda zmiana wymaga wejścia w kod.
Dlatego to zarówno zaleta, jak i wada - gdyż jedziemy na stopie niezmienności,
co czyni nasz kod bardziej odpornym na błędy,
ale jednocześnie może być to troszkę kłopotliwe, jeśli zapomnimy, gdzie ustaliliśmy jakąś konkretną wartość.

Kiedy przygotowujemy nasze pliki PHP, istotne jest zrozumienie nie tylko tego, jak stosować const, 
ale także, kiedy na pewno chcemy go użyć. Jeśli nie skorzystamy z pełnych możliwości, które daje,
to staje się to mimowolną formą uzależnienia od rozwiązań, które się nie sprawdzają w praktyce.

W świecie programowania w PHP różnice między define() a const mogą przypominać różnice między dwoma różnymi typami narzędzi – powiedzmy młotkiem a wkrętakiem. Oba narzędzia mają swoje unikalne właściwości i zastosowania, ale to, które wybierzemy, zależy od konkretnej sytuacji. Tak samo jest w przypadku tych dwóch podejść do definiowania stałych w PHP. Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się nad tym, kiedy używać define(), a kiedy lepiej sięgnąć po const, ten rozdział poprowadzi cię przez meandry tych decyzji.

Rozpocznijmy od najważniejszej różnicy: zakresu. Zrozumienie zakresu jest kluczowe, ponieważ decyduje o tym, gdzie i jak możemy używać zdefiniowanych stałych. const zawsze jest definiowany w kontekście klasy lub przestrzeni nazw. To oznacza, że gdy tworzysz klasę w PHP, wszystkie stałe zdefiniowane przy użyciu const będą dostępne tylko w tej klasie, co może być bardzo przydatne, gdy chcesz zorganizować swoją aplikację PHP w logiczne jednostki. Z drugiej strony, define() pozwala na definiowanie stałych w zasięgu globalnym, co oznacza, że mogą być one dostępne praktycznie wszędzie w twoim kodzie – jest to jak posiadanie otwartego narzędziownika zawsze pod ręką, gotowego do użycia.

Inną kluczową różnicą jest kwestia używania define() w obiektach. Ponieważ define() działa globalnie, możesz go z powodzeniem używać poza klasami, co sprawia, że jest idealny, jeśli potrzebujesz stałej, którą można wykorzystać w całym projekcie. To może być szczególnie użyteczne, jeśli pracujesz z wieloma plikami i skryptami, gdzie potrzebujesz dostępu do tych samych wartości. W przypadku const, staje się to bardziej skomplikowane, ponieważ konieczne jest poprzedzenie go prefiksem klasy, co może być nieco mniej wygodne.

Oczywiście, mamy również zagadnienie wydajności oraz optymalizacji. PHP 7 i nowsze wersje wprowadziły pewne optymalizacje, które sprawiają, że const będzie często szybszy niż define(), zwłaszcza w kontekście obiektowym. Warto przy tym zauważyć, że różnica w wydajności może być marginalna w wielu przypadkach, ale będąc świadomym tych różnic, możesz podejmować bardziej świadome decyzje w swoim kodzie.

Wybierając między tymi dwiema metodami, warto również zastanowić się nad czytelnością kodu. Stosując const, twój kod może być bardziej zorganizowany i łatwiejszy do śledzenia, zwłaszcza dla innych programistów, którzy mogą pracować nad twoim projektem w przyszłości. Użycie define() natomiast może prowadzić do nieco większego zamieszania, gdyż stałe mogą być zdefiniowane w wielu miejscach i mogą mieć ogólny zasięg, co czasami prowadzi do nieprzewidzianych konfliktów.

W kontekście wyboru odpowiedniej metody, zawsze miej na uwadze cel, który chcesz osiągnąć. Jeśli tworzysz coś, co ma być dostosowane do wielu klas i nie chcesz, aby stała istniała w globalnej przestrzeni, const będzie lepszym wyborem. W przeciwnym razie, jeśli potrzebujesz stałej do użytku w wielu miejscach w aplikacji, define() może być bardziej odpowiednie. Tak donc, niezależnie od metody, jakiej zdecydujesz się użyć, najważniejsze jest to, aby twój kod był czytelny, zrozumiały i łatwy do utrzymania.